شاخص­های اندازه­گیری مطلق و نسبی تمرکز

 

مشخصات این روش	شاخص
منحنی تمرکز تصویر گرافیکی از درجه تمرکز در صنعت می­باشد، که محور افقی و محور عمودی به ترتیب بر حسب تعداد بنگاه­ها و درصد سهم از کوچک به بزرگ در نظر گرفته می­شوند. که در این صورت منحنی تمرکز از پایین به بالا محدب خواهد شد و هرچه شیب بیشتر باشد بیانگر آن است که میزان تمرکز در بازار بالاتر است. اگر بازار مساوی بین بنگاه­ها توزیع شده باشد، در این صورت نقاط مختصات روی نیمساز قرار می­گیرد و در غیر آن صورت نقاط در محور مختصات پراکنده خواهند بود. (قانون رقابت،1384، ص 26)	منحنی تمرکز	شاخص­ نسبی تمرکز
این شاخص نسبتی از محصول بازار که توسط n بنگاه بزرگتر تولید می­شود را مشخص می­سازد و از جمله متداول ­ترین شاخص اندازه­گیری تمرکز است که در اکثر مطالعات تجربی از این شاخص استفاده­ می­شود. N اختیاری انتخاب می­شود. دامنه این شاخص بین صفر تا صد است، که عدد100 مبین یک بنگاه در بازار و عدد صفر بیانگر تعداد بی­شماری بنگاه با سهم کوچکی از بازار است. (کاشی،1377، ص 105)	نسبت تمرکز چند بنگاه برتر	شاخص­های مطلق تمرکز
در این شاخص اطلاعات تمامی بنگاه­های صنعت منظورمی­شود، از این رو آن را شاخص اطلاعات کامل می­نامند و مقدار آن معادل مجموع مجذور سهم بازاری تمامی بنگاه­های صنعت است و به این دلیل  بر اهمیت بنگاه­های بزرگتر به وسیله تخصیص وزن بیشتر به آنها تاکید می­گردد. (کاشی،1377، صص 112-106)	هرفیندال- هیرشمن
این شاخص معیار معکوس تمرکز است یعنی هنگامی که آنتروپی افزایش­ می­یابد، تمرکز کاهش می­یابد. این شاخص از جمع وزنی سهم بازار بنگاه­ها بدست می­آید، به­ طوری که به سهم هر بنگاه وزنی معادل داده می­شود. دامنه تغییرات این شاخص بین صفر و Log n است، هر چه به صفر نزدیکتر باشد، بازار انحصاری­تر و هرچه به Log n نزدیک­تر باشد، بازار رقابتی­تر    می­باشد و به بررسی تحولات سهم بازاری بنگاه­های کوچک می­پردازد. (یوسفی، 1384، ص320)	آنتروپی